Jaki okap kuchenny wybrać do kuchni w bloku, a jaki do domu?

Na gotowaniu w domu zwykle spędzamy dużo czasu, dlatego już na etapie wyposażania kuchni warto zadbać o to, by ta czynność była nie tylko przyjemna, lecz także zdrowa. Odpowiednio dobrany okap ochroni nas przed oparami powstającymi podczas używania kuchenki gazowej oraz przy smażeniu czy pieczeniu. Oczyszczanie powietrza i zdolność pochłaniania zapachów to jego najważniejsze zadania. Jak wybrać ten najlepszy? Przeczytaj nasze wskazówki!

Jak wybrać okap kuchenny, by był najlepszy?

Bez względu na to, czy kuchni używamy codziennie, czy sporadycznie, warto zainwestować w okap o odpowiednich parametrach. Przy gotowaniu w powietrzu unoszą się opary, których wdychanie jest szkodliwe dla zdrowia. Poza tym dym i zapachy wnikają w meble i ubrania, a skraplająca się para wodna oraz osiadające cząsteczki tłuszczu mogą być przyczyną powstawania pleśni na ścianach. By zapobiegać takim problemom, wystarczy regularnie używać okapu – ale pod warunkiem, że jest on dopasowany do pomieszczenia, w którym działa.

Na co więc zwrócić uwagę, kiedy wybieramy okap? Najistotniejsza jest kubatura kuchni, czyli jej objętość. To na tej podstawie określamy optymalną wydajność urządzenia. Ważna jest również możliwość podłączenia okapu do kanału wentylacyjnego – od tego zależy tryb działania, mamy do wyboru wyciąg (z podłączeniem do wentylacji) i pochłaniacz (bez podłączenia, za to z filtrem węglowym).

Jakie są rodzaje okapów?

Choć wydaje się, że zakup okapu to prosta sprawa, w końcu urządzenie ma spełniać jedną podstawową funkcję, to ich producenci przygotowali dla nas wiele modeli o różnych parametrach i z rozmaitymi funkcjami. Są to m.in.:

• przyścienny (kominowy) – okap w klasycznym wydaniu, montowany zwykle na ścianie nad kuchenką; modele różnią się od siebie przede wszystkim wydajnością i wyglądem;
• wyspowy – okap montowany nad wyspą kuchenną, często pełni funkcję estetyczną, bo jest designerski i zwraca uwagę; wśród okapów wyspowych popularne są te typu tuba lub zawieszane na linkach; tego typu modele jednocześnie zapewniają dużą wydajność;
• okap podszafkowy – w niedużych kuchniach, szczególnie w blokach, dobrze sprawdzają się okapy montowane pod szafką – są niewielkich rozmiarów, zapewniają adekwatną do wielkości pomieszczenia wydajność, zachowując przy tym atrakcyjną cenę; dostępne są także modele przeznaczone do zabudowy;
• okap szufladowy – inaczej okap teleskopowy, urządzenie wysuwane z szafki nad kuchenką; jest niewielkich rozmiarów, a widoczny jest tylko podczas użytkowania;
• okap tuba – okap o cylindrycznym kształcie wspaniale wygląda zarówno nad wyspą, jak i montowany przy ścianie; do wyboru różne opcje kolorystyczne, które łatwo dopasować do kuchni w nowoczesnym wydaniu;
• okap sufitowy – montowany najczęściej nad wyspą kuchenną, w formie kwadratowego panelu umieszczonego na suficie; niezwykle dyskretny i estetyczny, ale także wydajny model;
• okap blatowy – nowoczesne okapy montowane w blacie roboczym obok płyty grzewczej; wysuwamy go podczas gotowania, a po schowaniu jest niemal niewidoczny.

Rozmiary okapów – czym kierować się przy wyborze?

Okap ma oczyszczać powietrze z oparów unoszących się nad kuchenką gazową lub płytą indukcyjną lub grzewczą podczas gotowania, dlatego jego szerokość musi być co najmniej taka, jak szerokość urządzenia, nad którym się znajduje. Najbardziej standardowy rozmiar to 60 cm, dostosowany do typowych szafek kuchennych.

Głośność okapu – jaka jest optymalna?

Zbyt głośny okap może być niechętnie używany, dlatego poziom generowanych decybeli to dość istotna kwestia, szczególnie w domach jednorodzinnych, gdzie kuchnia jest połączona z jadalnią czy salonem.

Optymalny poziom hałasu generowanego przez okap to około 50-55 decybeli. Cichy okap ma jednak swoją cenę, a urządzenia nieco głośniejsze bywają sporo tańsze.

Początkowa głośność okapu to jedno – z czasem poziom hałasu może się zwiększyć, co powinno być dla nas sygnałem do sprawdzenia, czy filtr węglowy lub tłuszczowy nie wymaga czyszczenia bądź wymiany. Duże znaczenie ma także odpowiedni montaż, szczególnie w przypadku urządzeń podłączanych do kanału wentylacyjnego.

Tryb pracy

Okap zwykle łączy w sobie dwa urządzenia, wyciąg i pochłaniacz kuchenny.

Wyciąg

Wyciąg to tryb, który polega na odprowadzaniu zanieczyszczonego powietrza na zewnątrz. Wymaga to podłączenia do kanału wentylacyjnego za pomocą odpowiedniej rury i jest najbardziej efektywnym rozwiązaniem.

Pochłaniacz kuchenny

Drugi tryb to funkcja pochłaniacza kuchennego, w którym powietrze przepuszczane jest przez filtry, a następnie wraca do pomieszczenia. Taka recyrkulacja jest mniej efektywna niż wyciąg, ale zastosowanie filtrów – zwykle węglowego i tłuszczowego pozwala na oczyszczenie powietrza na zadowalającym poziomie.

Wyciąg idealnie nadaje się do kuchni w domu jednorodzinnym, gdzie swobodnie można wykonać podłączenie do kanału wentylacyjnego, natomiast pochłaniacz do kuchni w bloku, z uwagi na swoje kompaktowe wymiary.

Wydajność okapu – jak obliczyć?

Wydajność okapu to najważniejsza informacja o danym modelu. To ona decyduje, czy urządzenie będzie efektywnie działało w konkretnym pomieszczeniu. Jaka więc powinna być idealna wydajność okapu? Określa się ją na podstawie kubatury kuchni. Okap powinien w ciągu godziny usunąć powietrze w kuchni od 6 do 12 razy. Wystarczy więc objętość kuchni pomnożyć przez 6 i 12 i w taki sposób otrzymamy zakres, w którym powinna mieścić się wydajność okapu wyrażona w metrach sześciennych na godzinę. Producenci

Wydajność urządzenia zależy przede wszystkim od mocy silnika, trybu pracy – pochłaniacz lub wyciąg – i w przypadku tego drugiego od jakości podłączenia do kanału wentylacyjnego (im prostsza rura, tym lepsza wydajność).

Przykładowa optymalna wydajność w dwóch rodzajach kuchni:

• Kuchnia zamknięta o powierzchni 10 m2 i 2,5 m wysokości – objętość 25 m3:
• wydajność na I biegu to min. 150 m3/h,
• wydajność na II biegu to min. 225 m3/h,
• wydajność na III biegu to min. 300 m3/h.
• Kuchnia otwarta, połączona z salonem o łącznej powierzchni 30 m2 i 2,5 m wysokości – objętość 75 m3:
• wydajność na I biegu to min. 450 m3/h,
• wydajność na II biegu to min. 675 m3/h,
• wydajność na III biegu to min. 900 m3/h.

Klasa energetyczna okapu

Cena zakupu okapu to jedno – równie ważne jest jego zużycie energii elektrycznej. Klasa energetyczna okapu mówi nam, jak efektywnie urządzenie wykorzystuje pobierany prąd. Najlepsze są okapy z oznaczeniem A+++, te z symbolami A++ i A+ to również świetny wybór. Urządzenia klasy A i B są dość standardowe, dobrze sprawdzają się w codziennym użytku, natomiast klasy C i D to najniższa efektywność energetyczna, która wiąże się z niższą ceną zakupu, ale droższym użytkowaniem.

Jeśli budżet na to pozwala, zdecydowanie warto wybrać okap z funkcją oszczędzania energii.

Oświetlenie okapu

Okapy kuchenne wyposażane są w różne rodzaje oświetlenia, które zapewnia lepszą widoczność podczas gotowania i może pełnić funkcję dekoracyjną. Najczęściej jest to oświetlenie LED – energooszczędne i trwałe, z możliwością dobrania barwy światła do stylu kuchni i naszych potrzeb.

W okapach starszego typu wykorzystywane są halogeny, które również zapewniają oświetlenie dobrej jakości, jednak zużywają więcej prądu niż LED-y.

Nowoczesne okapy często wyposażone są w oświetlenie RBG, pozwalające na zmianę kolorów oświetlenia, a tym samym tworzenie odpowiedniego nastroju w kuchni. To świetny wybór dla osób ceniących designerski styl.

Oświetlenie w okapie przede wszystkim powinno być funkcjonalne, zapewniać równomierne doświetlenie kuchenki czy płyty grzewczej/indukcyjnej – dobrze, by było także energooszczędne.

Filtry w okapach

Okapy wyposażone są zwykle w dwa filtry o różnym działaniu.

Filtr tłuszczowy jako pierwszy filtruje powietrze unoszące się podczas gotowania. Ma postać zwykle metalowej prostokątnej siateczki i tym samym stanowi fizyczną barierę dla zanieczyszczeń takich jak cząsteczki tłuszczu, kurz czy insekty. Najczęściej producent dopuszcza mycie go w zmywarce. Czyszczenie filtra tłuszczowego należy wykonywać regularnie, dzięki czemu nie będzie potrzebna jego wymiana.

Drugim rodzajem filtrów stosowanych standardowo w okapach jest filtr węglowy. Jest on obowiązkowy, jeśli okap ma działać w trybie pochłaniacza. Powietrze – oczyszczone z dużych cząsteczek przez filtr tłuszczowy – przechodzi przez filtr węglowy, w którym kulki aktywnego węgla wychwytują parę wodną oraz zanieczyszczenia w postaci szkodliwych oparów i nieprzyjemnych zapachów.

Sterowanie okapem

Ustawianie potrzebnych parametrów pracy okapu realizowane jest na różne sposoby, w zależności od modelu. Sterowanie może być:

• mechaniczne – najprostsze, najpopularniejsze sterowanie, w którym do wybrania odpowiednich ustawień używa się fizycznych przycisków i przełączników;
• dotykowe – okap wyposażony jest w panel dotykowy, który pozwala na precyzyjne wybranie poszczególnych ustawień; dodatkowo często ma połączenie z czujnikiem zabrudzenia filtrów, dzięki czemu wiemy, kiedy je wyczyścić lub wymienić;
• sterowanie gestem – nowoczesna technologia, dzięki której ustawienia okapu można zmieniać za pomocą zaprogramowanych gestów wykonywanych dłonią – takie bezdotykowe rozwiązanie jest niezwykle wygodne i przede wszystkim higieniczne, bo nie ma potrzeby dotykania niczego, kiedy podczas gotowania mamy zabrudzone ręce;
• zdalne, za pomocą pilota – sterowanie okapem na odległość, przydatne w większych kuchniach lub w przypadku okapów sufitowych;
• Wi-Fi, za pomocą aplikacji – w dobie wszechobecnych smartfonów nikogo nie dziwi sprzęt AGD zintegrowany z aplikacją na telefonie;
• automatyczne – niektóre okapy mają wbudowane czujniki, które pozwalają na automatyczne regulowanie poziomu mocy okapu na podstawie aktualnego zanieczyszczenia powietrza.

Jak widać, wybór okapu sterowanego w wygodny dla nas sposób nie powinno stanowić wyzwania.

Montaż okapu kuchennego

Większość okapów można zamontować samodzielnie lub zlecić tę czynność fachowcom. Wysokość, na jakiej powinien znaleźć się tego typu sprzęt, zależna jest od tego, czy korzystamy z kuchenki elektrycznej, czy z płyty grzewczej lub indukcyjnej – jest to zwykle 55-65 cm ponad nią.

Dobry okap do kuchni w bloku i domu jednorodzinnego

Jak widać, wybór odpowiedniego okapu zależy przede wszystkim od parametrów kuchni oraz naszych indywidualnych potrzeb. Inne urządzenie będzie idealne do przestronnej kuchni połączonej z salonem, a inne w przypadku niewielkiego pomieszczenia w zabudowie wielorodzinnej. Producenci jednak przygotowali tyle ciekawych rozwiązań, że z pewnością można wybrać zadowalający okap, który jednocześnie nie będzie dużym obciążeniem dla domowego budżetu zarówno podczas zakupu, jak i późniejszego użytkowania.