Skóra niemowląt jest niezwykle cienka i krucha, jej gruczoły łojowe na samym początku nie są najlepiej wykształcone. Zaczerwienienia pojawiają się na szybko, mogą być spowodowane tak błahymi rzeczami jak źle dobrany kosmetyk, czy też zbyt ciepłe ubranko. Jeśli chcesz wiedzieć, które z tych zmian skórnych możesz wyleczyć sama, a które wymagają interwencji lekarza, zapoznaj się z poniższą listą.
Skóra dorosłego człowieka jest dwa razy grubsza od skóry noworodka, dlatego w tym okresie u dzieci pojawiać się mogą najróżniejsze zmiany skórne, które bardzo często samoczynnie znikają nie pozostawiając po sobie żadnego śladu ani nie wpływając na stan zdrowia dziecka. Zmiany skórne, które najczęściej martwią niedoświadczonych rodziców, a jednocześnie nie stanowią żadnego zagrożenia dla zdrowia dziecka to:
- trądzik noworodkowy - który często nazywany jest toksycznym rumieniem noworodkowym bądź pokrzywką noworodkową; trądzik noworodkowy przybiera postać zaczerwienień na ciele noworodka, które mają białe, małe krostki; najczęściej trądzik noworodkowy pojawia się po 3 dniach od porodu; miejscem, które zazwyczaj atakuje jest tułów; trądzik noworodkowy znika samodzielnie, bez żadnej interwencji po tygodniu, może jednak później powracać;
- naczyniaki włośniczkowe - mają postać małych grudek koloru czerwonego; miejscem ich występowania może być całe ciało, jednakże najczęściej pojawiają się na klatce piersiowej, twarzy i plecach; wyrastają już w pierwszych chwilach życia noworodka, a znikają samoistnie;
- perły Epsteina - czyli torbiele naskórka, które mają wygląd pojedynczych białych plamek, występują w jamie ustnej noworodka, dokładniej na połączeniu podniebienia miękkiego i twardego, można je spotkać także na granicach zębodołu oraz napletku prącia u chłopców;
- plamy łososiowe - inaczej nazywane uszczypnięciami bociana; występują w formie czerwonych plam na górnych brzegach powiek, czole, górnej wardze oraz w okolicach karku; powstają w wyniku miejscowego rozszerzania się naczyń krwionośnych;
- plamy mongolskie - przybierają wygląd płaskich, ciemnoniebieskich odbarwień, są bardzo podobne do siniaków; najczęściej można je zaobserwować w dolnych partiach pleców, na pośladkach i zewnętrznych stronach dłoni i stóp; pojawiają się u dzieci o śniadej cerze; znikają samodzielnie w okolicach piątego roku życia;
- prosaki - to przerośnięte gruczoły łojowe; mają postać biało-żółtych plam lub grudek; najczęściej znajdują się na czole, policzkach oraz nosie; samodzielnie znikają w ciągu miesiąca; pod żadnym pozorem nie należy ich wyciskać ani złuszczać!
- kaszaki - wyglądają jak guzki na skórze; przybierają barwę żółtą i białą, jednakże u dzieci o ciemniejszej karnacji mogą być innego koloru; wielkość kaszaka jest różna - od kilku milimetrów do 5 centymetrów; niekiedy kaszaki na twarzy mają na skórze centralny otwór z resztką mieszka włosowego; w takiej sytuacji w tym miejscu tworzy się zaskórnik.
Obserwując zmiany na niemowlęcej skórze, ich najważniejszym czynnikiem jest miejsce występowania. Istotne są również fakty, takie jak: ilość wykwitów (mogą być pojedyncze lub liczne), rozmieszczenie (asymetryczne w przypadku grzybicy skóry gładkiej; symetryczne w przypadku łuszczycy; jednostronne w przypadku półpaśca; uogólnione, inaczej nazywane erytrodemią, w przypadku atopowego zapalenia skóry), oraz kolor zmian (czerwona barwa najczęściej oznacza stan zapalny).
Badając zmianę skórną u noworodka powinniśmy sprawdzić, jakiego jest rodzaju - płaska, czy też wyniosła - wypukła, a także jej powierzchnię - może być gładka lub szorstka (łuski, strupy). Sprawdzając stan zdrowia skóry dziecka nie można zapomnieć również o miejscach owłosionych, paznokciach, narządach płciowych, oraz jamie ustnej. W szybkim zdiagnozowaniu niebezpiecznych zmian skórnych pomóc może także dziecko. Pytaj je czy nie czuje świądu skóry, bólu oraz sprawdzaj czy skóra nie jest nadmiernie wrażliwa na bodźce dotykowe.
Kiedy zmiany skórne wymagają konsultacji z lekarzem ?
Zdecydowana większość zmian skórnych (czyli między innymi plamek i grudek) nie wymaga specjalistycznego leczenia i można je zwalczyć stosując preparaty miejscowe, takie jak kremy czy maści przepisywane przez dermatologa. Mając do czynienia z poważniejszymi schorzeniami skóry może zaistnieć potrzeba specjalistycznego leczenia długotrwałego, polegającego na przyjmowaniu leków doustnych.
Kiedy należy udać się z dzieckiem do specjalisty?
Szybkiej wizyty u specjalisty wymagają przede wszystkim zmiany skórne, które szybko powiększają swoją powierzchnię lub już zajmują dużą część skóry. Obserwacji specjalisty wymagają także zmiany skórne, którym towarzyszą objawy takie jak: gorączka, ból, dokuczliwy świąd i dreszcze.
Objawami, których nie należy lekceważyć, są także szybko pojawiające się pęcherze skórne, łuszczenie się naskórka (wyglądające jak oparzenie słoneczne), szybko pojawiające się wybroczyny. Wizyta u dermatologa konieczna jest także w przypadku dzieci, u których zmiany skórne utrzymują się znaczny czas lub pojawiają się w okolicach błon śluzowych.
